Oskar Kolberg urodził się 22 lutego 1814 r. w Przysusze (koło Radomia). Kształcił się w Liceum Warszawskim, pobierał też lekcje gry na fortepianie i kompozycji m.in. u Józefa Elsnera i Ignacego F. Dobrzyńskiego. Szczególny wpływ na zainteresowania muzyczne Kolberga wywarła też młodzieńcza znajomość z Fryderykiem Chopinem.
Pierwszą wyprawę badawczą na Mazowsze Kolberg odbył w 1839 r. Rozpoczął pracę nad dokumentacją folkloru muzycznego m.in. uzupełniając wcześniej wydane zbiory pieśni ludowych o zapis melodii. Zainteresował się muzyką głównie pod kątem folkloru i etnografii. W 1857 r. wydał zbiór ballad i melodii tanecznych z przyśpiewkami w różnych regionów Polski pt. "Pieśni ludu polskiego". W 1845 r. objął posadę księgowego w Zarządzie Drogi Żelaznej Warszawsko-Wiedeńskiej, a w latach 1857-61 pracował w Zarządzie Dyrekcji Dróg i Mostów. Zajęcia te pozwalały mu na gromadzenie środków na działalność edytorską, badania terenowe i podróże. W ciągu 20 lat badaniami etnograficznymi objął większą część Polski.
W 1861 r. zrezygnował ze stałej posady i postanowił utrzymywać się z honorariów za recenzje w czasopismach, rozprawy i artykuły naukowe m.in. w Encyklopedii Powszechnej Samuela Orgelbranda. W 1857 r. został redaktorem działu muzycznego tego wydawnictwa. Opracował większość haseł muzycznych, artykuły o teorii i historii muzyki oraz biografie polskich i obcych kompozytorów i wykonawców. Jego opracowania haseł encyklopedycznych oraz recenzje i artykuły o muzyce publikowało wiele czasopism m.in. "Biblioteka Warszawska", "Tygodnik Ilustrowany" i "Kłosy".
W latach 1871-1875 opublikował cztery tomy monografii rejonów Krakowa, które stały się modelem dla etnograficznego opracowania następnych regionów. W 1884 r. zamieszkał w Krakowie, gdzie zajął się działalnością edytorską. Zmarł 3 czerwca 1890 r. w Krakowie.